Alkohol można albo po prostu pić, albo się nim delektować. Co robi największą różnicę? Naczynie, w którym go podasz! Mnogość rodzajów kieliszków nie wynika jedynie z tego, że producenci chcą Ci sprzedać kolejny, niepotrzebny gadżet – dopasowanie szkła do trunku naprawdę ma znaczenie. Przekonał się o tym każdy miłośnik wina czerwonego lub białego wina, który pragnie poznać sztukę sommelierstwa. Jak dobrać kieliszek do alkoholu? Czy jest coś takiego jak "uniwersalny kieliszek"? Wyjaśniamy.

Rodzaje kieliszków: od szampana po whisky

Sposób podawania różnych trunków wyewoluował od przelewania go w naczynia, które w danym okresie ludzie po prostu umieli zrobić (np. z drewna, metalu czy gliny) w prawdziwą „kulturę picia”. Lata, a nawet tysiąclecia ludzkich doświadczeń z alkoholem skutkowały coraz większym różnicowaniem i specjalizacją naczyń. Dzisiaj każdy rodzaj alkoholu – od szampana przez wina, wódki czyste i smakowe oraz likiery po whisky i inne szlachetne, mocniejsze trunki – ma swój najlepszy rodzaj kieliszka. Najlepszy, czyli taki, w którym smakuje najlepiej.

Rozmiar i kształt kieliszka: jak wpływają na smak alkoholu?

Wszystkie elementy konstrukcyjne kieliszka mają znaczenie. Grubość ścianek, pojemność i kształt czaszy, wysokość nóżki lub jej brak – wszystko to wpływa m.in. na sposób, w jaki rozwija się delikatny aromat trunku, a także na utrzymywanie właściwej temperatury płynu oraz szybkość utraty bąbelków w alkoholach musujących. Czy powinno to interesować jedynie sommelierów? 

Nie! Podanie trunku w niewłaściwym szkle odbiera wiele przyjemności płynącej z jego picia. Życie już wielokrotnie zweryfikowało zależność między kształtem i rozmiarem kieliszka a jego smakiem! Jako przykład można podać kieliszki do szampana. Być może pamiętasz, że kiedyś na weselach albo innych uroczystość szampana podawano w płaskich czarkach. Jednak przez to przyjemnie łaskoczące podniebienie bąbelki zbyt szybko uciekały i szlachetny trunek zmieniał się w cierpkie, wygazowane wino musujące. Dziś szampana podaje się w wysokich, wąskich kieliszkach, w których nie tylko znacznie lepiej się prezentuje, ale i doskonale smakuje.

Choć przykład szampana najłatwiej zrozumieć, kształt i rozmiar naczynia ma wpływ na smak każdego alkoholu. Mimo że różnice są subtelne, nie sposób ich nie zauważyć. Jak więc dobrać kieliszek do alkoholu? Wyjaśniamy na najbardziej znanych trunkach.

[product id="12191,12176,12416"]

Kieliszki do wina – białe, czerwone, czy różowe – jaka różnica?

Kieliszki do wina białego, czerwonego i różowego różnią się przede wszystkim objętością i kształtem czaszy. Okazuje się bowiem, że wielkość kieliszka i jakość szkła może mieć ogromne znaczenie dla temperatury, smaku i aromatu trunku.

Wino czerwone ma bogaty, złożony aromat, który do pełnego rozwinięcia wymaga odpowiedniego napowietrzenia. Z tego powodu kieliszki od czerwonego wina są duże i pękate, dzięki czemu większa powierzchnia trunku ma kontakt z powietrzem (można także z łatwością przemieszać trunek – dlatego czarki napełnia się do ok. 1/3). Z kolei lekko zwężający się ku górze kształt (w kształcie tulipana) umożliwia „zatrzymanie” aromatów w czaszy i delektowanie nimi podczas picia.

Wino białe jest lżejsze i nie lubi nadmiernego kontaktu z powietrzem. Kieliszki do wina białego ma węższą czaszę i charakteryzują się mniejszymi czarkami, a delikatnie zwężający się ku górze kształt pozwala na zatrzymanie aromatów na krawędzi. Poza tym takie kieliszki mają długie, smukłe nóżki, co uniemożliwia kontakt dłoni z czaszą i niepotrzebnego ogrzewania trunku.

Wina różowe są lżejsze niż czerwone i białe oraz bardziej owocowe w smaku. Nie potrzebują napowietrzania, stąd najmniejsze, smukłe czarki o lekko rozszerzających się krawędziach oraz nie powinny się nagrzewać – dlatego kieliszki do wina różowego mają długie nóżki.

[product id="12188,12189,12198"]

Kieliszki do mocniejszych trunków – czy kształt ma znaczenie?

Kształt ma znaczenie również w przypadku kieliszków do mocniejszych trunków. Czystą wódę podaje się w kieliszkach o kształcie walca, z grubym dnem, a wódki smakowe oraz likiery – w niewielkich kieliszkach z nóżką. Ich pojemność waha się tradycyjnie od 25 do 60 ml, choć można też kupić kieliszki do wódki o objętości nawet do 100 ml. Wiele osób popija wódkę, dlatego obok kieliszków warto postawić dopasowane szklanki.

Kieliszki do koniaku i brandy mają pękate, spore czarki i niskie nóżki. Wręcz idealnie leżą w dłoni – i właśnie temu służy ich konstrukcja! Ogrzewanie trunku w wyniku kontaktu z ciałem dodatkowo pomaga rozwinąć jego aromat. Z kolei whisky najczęściej podaje się w szklankach, podobnie jak kolorowe drinki (te można podać również w kieliszkach z płaskimi lub trójkątnymi czaszami).

[product id="5655,10123,5719"]

Szkło czy kryształ – jaki materiał wybrać?

A co z materiałem wykonania? Najpopularniejsze i najtańsze jest szkło sodowe, z którego bardzo często wykonane są wszelkie szklane naczynia. Jeśli jednak cenisz elegancję, postaw na szkło kryształowe (ołowiane), które nie tylko pięknie lśni, ale również ma większą odporność na uszkodzenia. Wina czerwone najpiękniej wyglądają w maksymalnie przezroczystych kieliszkach, ale pozostałe trunki można podawać także w bogato zdobionych kryształach o skomplikowanych szlifach.